دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط پایان یافت. بنابر گزارش‌ها مذاکره‌کنندگان ایران به ریاست عباس عراقچی، وزیر خارجه با نمایندگان آمریکا به ریاست استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ در امور خاورمیانه حدود سه ساعت گفتوگو کردند. خبرگزاری‌ها از قول مقام‌های ارشد دولت آمریکا بدون ذکر نامشان، مذاکرات امروز را «مثبت» دانستند و خبر دادند که برای ادامه گفت‌وگوها توافق شده است. وزارت خارجه ایران هم این دور از مذاکرات را «دشوار اما مفید» توصیف کرد و گفت «زمان و مکان» دور بعدی را عمان هماهنگ خواهد کرد.
با پایان یافتن دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط عمان و ورود به ساعات اولیه بامداد دوشنبه در تهران، پوشش زنده ما از این مذاکرات در اینجا متوقف می‌شود.
به زودی خلاصه مهمترین اخبار مربوط به این مذاکرات را همراه با ویدیو تحلیل‌گرانی که امروز در همین رابطه با تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی سخن گفتند در صفحه نخست وبسایت‌مان منتشر خواهیم کرد.
از این که آخرین و معتبرترین خبرهای ایران و جهان را با ما در وبسایت فارسی بی‌بی‌سی دنبال می کنید سپاس گزاریم.
همزمان با پایان دور چهارم مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا که امروز در مسقط، عمان، برگزار شد، وزارت امورخارجه ایران خبر داده که عباس عراقچی، وزیرخارجه، فردا - دوشنبه ۲۲ اردیبهشت - عازم امارات متحده عربی خواهد شد تا با مقام‌های این کشور دیدار و گفتگو کند.
منبع تصویر، IRNA
محمدجواد ظریف که توافق هسته‌ای میان تهران و قدرت‌های جهانی - موسوم به برجام - در زمان حضور او در وزارت خارجه ایران روی داد گفته است تیم مذاکره کننده ایرانی «بهترین‌ها» هستند و او با وجود «در جریان مستقیم نبودن» از جزییات «به آینده خوشبین» است.
آقای ظریف که روز یکشنبه - ۲۱ اردیبهشت - و در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب با خبرنگاران سخن می‌گفت، با توجه به دور چهارم مذاکرات میان ایران و وآمریکا در مسقط گفته است: «اگر امروز توافق نشود، من بدون هیچ تردیدی می‌گویم مقصر طرف مقابل است. در زمان دیگری نمی‌توانم این را بگویم، اما امروز بدون تردید می‌گویم که طرف ما با اراده و اختیار به دنبال توافق رفته است. اگر طرف مقابل نخواهد توافق کند و به دنبال بهانه بگردد، آن موضوع دیگری است.»
منبع تصویر، Getty Images
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، اظهارات مقامات آمریکایی درباره لزوم برچیدن تأسیسات هسته‌ای ایران را «غیرقابل قبول» خواند.
او در جلسه امروز هیئت دولت گفت: «بحثی که درباره برچیدن کامل تأسیسات هسته‌ای ایران مطرح شده، برای ما غیرقابل قبول است و ایران از حقوق هسته‌ای صلح‌آمیز خود صرف‌نظر نخواهد کرد.»
آقای پزشکیان همچنین گفت که که در مذاکره جدی و به دنبال توافق هستیم.
رئیس جمهور ایران با اشاره به مذاکرات ایران و آمریکا گفت: «ما می توانیم این اطمینان را بدهیم که جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه به دنبال سلاح هسته ای نبوده، نیست و نخواهد بود.»
دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط به پایان رسید. ایران این مذاکرات را «دشوار اما مفید» توصیف کرده است. خبرگزاری‌ها هم به نقل از مقام‌های آمریکا بدون ذکر نامشان گفتگوها را «مثبت» ارزیابی کردند. در باره این دور از مذاکرات گفتگویی داشتیم با مسعود منیری، تحلیلگر پرونده هسته‌ای ایران.
این گفتگو را ببینید.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران بعد از پایان دور چهارم مذاکرات تهران و واشنگتن در مسقط گفت که مذاکرات از دورهای قبل «صریح‌تر و جدی‌تر» بود و دو طرف «به درک بهتری» از مواضع یکدیگر رسیدند.
آقای عراقچی گفتگوهای دو طرف را «مفید» توصیف کرد اما گفت به دلیل پرداخته شدن به جزییات، مذاکرات از گذشته «دشوارتر» بوده است.
با این حال وزیر خارجه ایران افزود که با بازتر شدن مسائل، حالا «درک بهتری وجود دارد و مواضع کمی به هم نزدیکتر شده است.»
آقای عراقچی مذاکرات را «رو به جلو» توصیف کرد و گفت که در مورد ادامه مذاکرات هم توافق شده اما مکان و زمان آن تعیین نشده است:
«روز و محل آن به دلیل برنامه های دو طرف و دشوار بودن تنظیم آن، بر عهده وزیر خارجه عمان گذاشته شده است.»
منبع تصویر، Getty Images
بدر بوسعیدی، وزیر خارجه عمان، گفته است که دور چهارم گفت‌وگوهای هسته‌ای بین ایالات متحده و ایران که در عمان برگزار شد، شامل «ایده‌های مفید و ابتکاری» بود که نشان‌دهنده تمایل مشترک برای دستیابی به یک توافق «محترمانه» است.
او در پستی در شبکه اجتماعی ایکس گفت که دور بعدی این مذاکرات پس از مشورت دو طرف با رهبرانشان انجام خواهد شد.
پس از وقفه‌ای که بیشتر از یک هفته طول کشید، دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در پایتخت عمان برگزار شد. وزیر خارجه ایران قبل از سفر به مسقط، مواضع آمریکا را «ضد و نقیض» و باعث نگرانی توصیف کرد. گفتگو با فرشته پزشک، تحلیلگر روابط بین‌الملل، درباره این دور از مذاکرات:
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی که نامش را نبرد، گفتگوهای امروز در عمان را «مثبت» ارزیابی کرد و گفت دور دیگر به‌زودی برگزار خواهد شد.
این مقام که نخواست نامش فاش شود، گفت: «مذاکراتی که در عمان به رهبری استیو ویتکاف فرستاده ویژه آمریکا انجام شد، بار دیگر هم مستقیم هم غیرمستقیم بود و بیش از سه ساعت به طول انجامید.»
او همچنین گفت: «توافق شد که مذاکرات برای ادامه بررسی مسائل فنی ادامه یابد. از نتایج امروز دلگرم شده‌ایم و مشتاقانه منتظر نشست بعدی هستیم که در آینده نزدیک برگزار خواهد شد.»
خبرگزاری رویترز هم از قول یک مقام ارشد دولت آمریکا که نامش را نبرد، از توافق برای ادامه گفتوگو خبر داد و گفت در نشست امروز درباره «عوامل فنی» توافق هسته‌ای صحبت شد.
دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط، پایتخت عمان، پایان یافت.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در شبکه ایکس نوشت: «چهارمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران-آمریکا دقایقی قبل پایان یافت؛ مذاکراتی دشوار اما مفید برای درک بهتر از مواضع یکدیگر و یافتن راه‌هایی معقول و واقع‌بینانه برای حل مسائل مورد اختلاف. زمان و مکان دور بعدی گفتگوها توسط هماهنگ‌کننده عمانی اعلام خواهد شد.»
بنابر گزارش‌ها، مذاکره‌کنندگان ایران به ریاست عباس عراقچی، وزیر خارجه، با نمایندگان آمریکا به ریاست استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، حدود سه ساعت گفتوگو کردند.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، با انتشار پستی در شبکه ایکس نوشته است: «ایران قاطعانه مصمم است که حقوق قانونی و غیرقابل انکار خود را برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تحت ان‌پی‌تی دنبال کند و در عین حال کاملاً آماده است تا به تعامل دیپلماتیک خود برای اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود که قبلاً نشان داده شده است، ادامه دهد.»
آقای بقائی نوشته است ایران برای «لغو تحریم‌های غیرقانونی و غیرانسانی» علیه این کشور هم به همین اندازه مصمم است.
نفیسه کوهنورد، خبرنگار بی‌بی‌سی که به مسقط رفته است، می‌گوید دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا درست در آستانه سفر دونالد ترامپ به کشورهای منطقه و در راس آنها عربستان صورت می‌گیرد و زیر سایه بحث‌ها درباره تغییر نام خلیج فارس از سوی دولت آمریکا قرار گرفته است.
او به اختلاف نظر ایران و آمریکا در مورد غنی‌سازی اشاره می‌کند و می‌گوید به نظر می‌رسد این حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین دور مذاکرات باشد و در پایان امروز روشن می‌شود آیا همچنان راه‌حلی وجود دارد یا نه.
وزیر خارجه ایران هم پیش از عزیمت به مسقط اظهار امیدواری کرد که در این دور از مذاکرات دو طرف «به یک نقطه تعیین‌کننده» برسند.
عباس عراقچی از سه قدرت اروپایی خواست از «استراتژی تقابل» در برنامه هسته‌ای ایران پرهیز کنند.
نشریه فرانسوی لوپوئن امروز یکشنبه یادداشتی از وزیر امور خارجه ایران منتشر کرد.
آقای عراقچی نوشت: «این استراتژی تقابل خطر ایجاد یک بحران جهانی گسترش سلاح‌های هسته‌ای را به همراه دارد که در وهله اول خود اروپایی‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.»
آقای عراقچی در یادداشت خود در این هفته‌نامه فرانسوی نوشته است: «سه کشور اروپایی (فرانسه و آلمان و بریتانیا) باید از خود بپرسند که چگونه به این بن‌بست رسیدند.»
«آنها به جای تعدیل استراتژی خود، موضعی تقابل‌آمیز اتخاذ کرده‌اند و حقوق بشر یا روابط مشروع ایران با روسیه را دستاویزی برای فاصله گرفتن دیپلماتیک قرار داده‌اند.»
یادداشت وزیر خارجه ایران در روزی در لوپوئن منتشر شده است که دور چهارم مذاکرات بین ایران و آمریکا در عمان در جریان است.
ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، در اواخر آوریل (دو هفته پیش) گفت که اگر فعالیت‌های هسته‌ای ایران اروپا را تهدید کند، فرانسه همراه با آلمان و بریتانیا «برای اعمال مجدد همه تحریم‌ها» که یک دهه پیش لغو شده بودند، «یک ثانیه هم تردید نخواهند کرد.»
منبع تصویر، EPA
وزیر خارجه اسرائیل، همزمان با دور چهارم مذاکرات میان ایران و آمریکا در عمان، گفت ایران نباید به «خطرناک‌ترین سلاح جهان» دست پیدا کند.
گیدعون سعر گفت ایران «خطرناک‌ترین کشور منطقه» است و نباید اجازه داشته باشد به «خطرناک‌ترین سلاح جهان» دسترسی داشته باشد.
او همچنین خواستار برچیده شدن تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در ایران و جلوگیری از دسترسی این کشور به «هرگونه سلاح جدیدی» شد.
گیدعون سعر، وزیر خارجه اسرائیل، طی یک کنفرانس خبری پس از دیدار با یوهان وادفول، وزیر خارجه جدید آلمان، سخن می‌گفت که به اسرائیل و سرزمین‌های فلسطینی سفر کرده است.
وزیر خارجه آلمان هم در جریان سفر خود به بیت‌المقدس گفت مسئله غزه از راه نظامی قابل حل نیست و به راه‌حل سیاسی نیاز دارد.
هوا از زمانیکه برای پوشش دور سوم مذاکرات ایران-آمریکا به اینجا آمدم داغتر است، درست مثل بحث و جدل‌ها حول این گفتگوها که همچنان دور از چشم رسانه‌ها در جریان است.
اما رسانه‌ها پر هستند از تحلیل و گمانه‌زنی درباره آن بخصوص بعد از مصاحبه اخیر آقای ویتکاف که بسیاری از ناظران آن را به چرخش ۱۸۰ درجه رویکرد تیم آمریکا و سخت‌تر کردن شرط و شروط موفقیت مذاکرات تعبیر کردند. آقای ویتکاف عملا صحبت از این کرد که ایران به نوعی باید نه تنها غنی‌سازی را کنار بگذارد بلکه باید در مراکز مهم هسته‌ای خود را هم تخته کند. چیزی که جمهوری اسلامی ایران آن را خط قرمز خود می‌خواند و آقای عراقچی به‌وضوح تاکید کرد تهران حاضر به معامله بر سر آن نیست.
در چنین فضایی به نظر می‌رسد این حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین دور مذاکرات باشد و در پایان امروز روشن شود آیا راه حلی همچنان وجود دارد یا راه به جایی نمی‌برد.
دور چهارم درست پیش پای سفر آقای ترامپ به کشورهای منطقه و در راس آنها عربستان صورت می‌گیرد و زیر سایه بحث حول تغییر نام خلیج فارس به خلیج عربی از سوی او. موضوعی که با واکنش تند بسیاری از ایرانی‌ها چه طرفدار و چه مخالف حکومت مواجه شده است.
آقای عراقچی هم قبل از آمدن به اینجا در سفری فشرده به همه کشورهایی که قرار است میزبان آقای ترامپ باشند سفر کرد که به نوعی به تلاش تهران برای «خنثی کردن» اقدامات احتمالی آقای ترامپ برای «ضربه زدن به جایگاه خلیج فارس و همچنین روابط تهران با کشورهای منطقه» تعبیر شد.
با وجود چنین فضای پرتنشی، هنوز روزنه‌هایی برای ادامه مذاکرات و به نتیجه رسیدنش باز هست و همه چیز به آخر نرسیده است. آتش‌بسی که با رایزنی عمان و چراغ سبز ایران بین حوثی‌های یمن و آمریکا در دریای سرخ برقرار شد یکی از این نقاط روشن است.
فعلا دو طرف به‌رغم خط قرمزهای متضادشان تاکید می‌کنند که خواهان راه حل دیپلماتیک هستند و تا زمانی که زیر میز مذاکره نزده‌اند، همچنان می‌شود صحبت از ادامه گفتگوها کرد.
منبع تصویر، EPA
رسانه‌های دولتی ایران گزارش کرده‌اند مطابق معمول مذاکرات هفته‌های اخیر بین ایران و آمریکا که در مسقط برگزار شده است، عباس عراقچی در ابتدای ورودش دیداری با بدر ابوسعیدی، همتای عمانی خود، داشته است.
بر اساس گزارش‌ها، مواضع ایران در مذاکرات و تمهیدات اجرایی مذاکرات در این دیدار مورد بررسی قرار گرفته است.
مقام‌های ایران تاکید دارند که مذاکرات با آمریکا «غیرمستقیم» و با میانجیگری عمان انجام می‌شود.
منبع تصویر، Reuters
مذاکرات امروز ایران و آمریکا و اختلاف بر سر موضوع غنی‌سازی اورانیوم که در گفته‌های مقام‌های دو کشور هم مطرح شده، در صفحه نخست بیشتر روزنامه‌های چاپ یکشنبه تهران بازتاب داشته است.
روزنامه کیهان هم در شماره امروز خود در یادداشتی به قلم حسین شریعتمداری خواهان توقف مذاکرات تا زمان عذرخواهی ترامپ و ویتکاف به خاطر مواضع‌شان در مورد غنی‌سازی و تغییر نام احتمالی خلیج فارس شده است.
نمایندگان مجلس ایران هم در مذاکرات امروز خود به موضوع تغییر نام احتمالی خلیج فارس از سوی آمریکا واکنش نشان داده‌اند.
منبع تصویر، Reuters
رسانه‌های دولتی ایران گزارش کرده‌اند که چهارمین دور گفتگوها بین ایران و آمریکا در مسقط آغاز شده است.
عباس عراقچی و استیو ویتکاف، روسای هیئت‌های ایران و آمریکا، صبح امروز وارد مسقط شدند.
وزیر خارجه ایران بعد از سفر به قطر و عربستان شب گذشته برای مشورت به تهران برگشته بود.
دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط در سایه اختلافات دو طرف بر سر حق ایران برای غنی‌سازی اورنیوم قرار گرفته است.
مقام‌های ایران همواره تاکید کرده‌اند که غنی‌سازی در داخل کشور «خط قرمز» است. اما علاوه بر ویتکاف، وزیر خارجه آمریکا هم به‌تازگی تاکید کرده که ایران باید غنی‌سازی را به طور کامل متوقف کند. این موضوع احتمالا از چالش‌های اساسی مذاکره با آمریکاست.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا هم اخیرا مدعی شده که تنها کشورهایی در جهان کار غنی‌سازی اورانیوم را انجام می‌دهند که به سلاح هسته‌ای دسترسی دارند. هر چند این ادعا صحت ندارد.
جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است و به طرف ساخت بمب هسته‌ای نخواهد رفت. آنچنان که از صحبت‌های تازه طرف آمریکایی بر می‌آید، نگرانی آنها از این است که توافق با ایران، طبق گفته ویتکاف، «تاریخ انقضا» داشته باشد و ایران بتواند هر زمان که اراده کرد غنی‌سازی محدود ۳/۶۷ درصد ذکر شده در برجام را به بالای ۶۰ درصد برساند.
به گفته مخالفان غنی‌سازی در ایران، افزایش چشمگیر ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد از نظر فنی تنها یک گام تا تولید اورانیوم با سطح غنای تسلیحاتی فاصله دارد.
پافشاری بر این‌که ایران نباید اورانیوم را غنی کند، برخلاف یکی از مواد «پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای» یا «ان‌پی‌تی» است. در ماده سوم از بند سوم این پیمان آمده است که اقدامات ضروری برای جلوگیری از ساخت سلاح هسته‌ای، نباید «مانع توسعه اقتصادی و رشد فناوری» امضاکنندگان این پیمان در حوزه مصارف صلح‌آمیز شود. در این پیمان همچنین تاکید شده که در اجرای آن نباید بین کشورها «هیچ گونه تبعیضی» برقرار باشد.
در حال حاضر چند کشور عضو ان‌پی‌تی به شکل گسترده و در مواردی بسیار پیشرفته، برای مصارفی مانند تامین سوخت نیروگاه‌هایشان، اورانیوم غنی می‌کنند. حتی برخی کشورها مانند آلمان و هلند، بخشی از اورانیوم غنی‌شده‌شان را صادر می‌کنند و از این راه درآمد هم دارند.
اما هیچ کدام از این کشورها وارد کشمکش جدی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، «پنهان‌کاری» و مناقشه جدی با غرب یا مناقشه نظامی با اسرائیل نشده‌اند.
